پلی کواترنیوم 10
پلی کواترنیوم ۱۰ چیست ؟
پلی کواترنیوم ۱۰ یکی از ارزشمندترین پلیمرهای کاتیونی مورد استفاده در صنایع آرایشی و بهداشتی است که بهعنوان یک عامل نرمکننده، حالتدهنده، ضدخشونت و محافظتکننده در فرمولاسیون شامپوها، کرمها، ژلها و محصولات پوستی و مویی بهکار میرود. این ماده بر پایه سلولز طبیعی ساخته شده و به دلیل پایداری و سازگاری بالای آن با پوست و مو، از مهمترین کامپاندهای کاتیونی امروزی در محصولات مراقبتی محسوب میشود.
منشأ شیمیایی پلی کواترنیوم ۱۰ :
پلی کواترنیوم ۱۰، یک پلیمر سلولزی کواترنیزه شده است. در اصل، این ماده از ساختار هیدروکسیاتیلسلولز گرفته میشود که با گروههای آمونیوم کواترنری اصلاح میگردد. نتیجه این فرآیند پلیمر محلول در آب با بار مثبت است که قابلیت اتصال به سطوح دارای بار منفی مانند تارهای مو و لایه شاخی پوست را فراهم میکند. همین خاصیت بار مثبت، پلی کواترنیوم ۱۰ را به یکی از موثرترین مواد کاندیشنینگ در محصولات مراقبتی تبدیل کرده است.
خصوصیات فیزیکی و عملکردی Polyquaternium-10 :
پلی کواترنیوم ۱۰ معمولاً به صورت پودر زرد کمرنگ تا سفید در بازار عرضه میشود و به راحتی در آب قابل حل است. ویسکوزیته این ماده در محلول، بسته به گرید و درصد مصرف، متغیر است. این پلیمر به واسطه گروههای کاتیونی خود یک فیلم محافظ بسیار نازک اما قابل احساس روی پوست و مو ایجاد میکند که باعث:
- بهبود بافت مو
- سهولت در حالتدهی
- کاهش الکتریسیته ساکن
- افزایش نرمی و لطافت سطح
میشود. پلی کواترنیوم ۱۰ علاوه بر اثر کاندیشنینگ، قابلیت اصلاح رئولوژی و بهبود قوام فرمولاسیونهای آبپایه را نیز دارد.
مکانیسم عمل پلی کواترنیوم ۱۰ در محصولات مو :
سطح مو دارای بار منفی است و طی شستشو با شامپو، روغنها و چربیهای طبیعی از بین میروند، زبری ایجاد میشود و بار الکتریکی زیاد سطح مو باعث گره و خشکی میگردد. پلی کواترنیوم ۱۰ بهدلیل بار مثبت خود روی این سطح منفی جذب میشود و یک لایه پلیمری محافظ تشکیل میدهد.
این لایه:
- کوتیکولهای بلند شده را میخواباند
- ساختار مو را صاف میکند
- از ایجاد گرههای پس از حمام جلوگیری میکند
- حس لغزندگی مطلوب ایجاد میکند
و در نتیجه، شانهپذیری، انعطافپذیری و نرمشوندگی تارهای مو را به شکل محسوسی افزایش میدهد.
خواص کلیدی Polyquaternium-10 در محصولات آرایشی و بهداشتی :
✔ خاصیت ضدالکتریسیته ساکن
یکی از معروفترین مزایای این ماده کاهش استاتیک و وز شدن مو است؛ بهخصوص در محیطهای خشک یا موهای دکلره و آسیبدیده.
✔ افزایش لطافت پوست و مو
فیلم پلیمر جذبشده روی سطح، حس نرمی و لطافت ماندگار ایجاد میکند بدون اینکه چربی مصنوعی اضافه کند.
✔ حفاظت سطحی و ترمیم ظاهر مو
این پلیمر در شکافهای کوتیکولی قرار گرفته و ظاهر مو را سالمتر نشان میدهد و به کاهش شکستگی کمکی غیرمستقیم میکند.
✔ بهبود کف و شستشو
در شامپوها باعث افزایش کیفیت کف، پایداری حباب و حس کرمی کف روی مو میشود.
✔ سازگاری بالا
این پلیمر در محدوده گستردهای از pH (۴ تا ۹) پایدار است و با سورفکتانتهای آنیونی، آمفوتری و غیر یونی سازگار است.
✔ قابلیت شفافیتزایی و رئولوژیسازی
در ژلها و مایعات شوینده، به بهبود قوام و افزایش شفافیت کمک میکند.
کاربردهای اصلی Polyquaternium-10 :
۱. صنایع مراقبت از مو
بیشترین مصرف پلی کواترنیوم ۱۰ در محصولات مو است، شامل:
- شامپوها
- نرمکنندهها
- ماسک مو
- سرمها
- ژل و اسپری حالتدهنده
- محصولات آبرسان و تثبیتکننده موج و فر
این ماده در ترکیب با پروتئینهای هیدرولیز شده و روغنهای گیاهی، اثر همافزایی ایجاد میکند.
۲. محصولات مراقبت از پوست
به دلیل سازگاری با پوست، در فرمولاسیون:
- شویندههای صورت
- ژلهای شستشو
- فومهای ملایم
- لوسیون و تونرهای آبرسان
نیز استفاده میشود. پلی کواترنیوم ۱۰ باعث نرمی و لطافت پوست پس از شستشو میشود و از خشکی جلوگیری میکند.
۳. محصولات بهداشت فردی
در تولید:
- مایع دستشویی
- صابونهای مایع
- شویندههای بدن
این ماده موجب افزایش کف کرمی و کاهش زبری پوست پس از شستشو میشود.
۴. محصولات تخصصی آرایش مو
در اسپریهای ضدوز، ژلهای فر، واکس مو و موس حالتدهنده برای کاهش استاتیک و افزایش کنترلپذیری بهکار میرود.
مقایسه پلی کواترنیوم ۱۰ با سایر پلیکواترنیومها :
در خانواده پلیکواترنیومها، شماره ۱۰ یکی از بهترین گزینهها برای شامپو و شویندههاست زیرا:
- ساختار فیلم آن سبک است و سنگینی ایجاد نمیکند
- در آب سخت یا pH متغیر پایدار است
- شفافیت محصول را خراب نمیکند
- نسبت به برخی پلیمرهای سنگینتر چربی و سنگینی ایجاد نمیکند
- به همین دلیل در فرمولاسیونهای پرمیوم مو بسیار محبوب است.
میزان مصرف پیشنهادی Polyquaternium-10 :
مقدار مصرف بسته به نوع محصول متفاوت است:
- شامپوها: ۰.۱ تا ۰.۳٪
- نرمکنندهها و ماسکها: ۰.۲ تا ۰.۵٪
- سرمها و محصولات تخصصی: تا ۱٪
این ماده بهتر است در دمای محیط با آب حل شود و سپس به فرمول اضافه گردد تا از تشکیل کلوخه جلوگیری شود.
مزایای فرمولاسیونی برای تولیدکنندهها :
استفاده از پلی کواترنیوم ۱۰ به تولیدکنندگان مزایای زیر را میدهد:
- ایجاد درک کیفیت بالا در محصول بدون افزایش هزینههای روغنی
- افزایش قدرت مراقبت از مو با دوز پایین
- بهبود تجربه مصرفکننده (حس ابریشمی، افزایش کف، شانهپذیری بهتر)
- سازگاری با طیف وسیعی از سورفکتانتها و افزودنیها
- همین موضوع باعث شده این ماده در برندهای مطرح مراقبت مو در دنیا جزء ترکیبات ثابت باشد.
چرا پلی کواترنیوم ۱۰ انتخابی ایدهآل برای محصولات مویی است ؟
ترکیب اثرات فیلمسازی سبک، سازگاری با پوست و مو، حس لمسی مطلوب، کنترل وز و قابلیت انعطافپذیری فرمولاسیون، پلی کواترنیوم ۱۰ را به گزینهای بیرقیب در فرمول شامپوهای تخصصی، محصولات ویژه موهای آسیبدیده و شویندههای ملایم تبدیل کرده است.